بررسیهای صورت گرفته نشان از آن دارد که ریزش بزرگ بورس در سال ۹۲ به عوامل بنیادی و واقعی اعم از تغییرات قیمت نفت و ارز یا عوامل غیرواقعی و هیجانی باز میگردد، البته در مجموع بیشتر ریزشها تحت تاثیر هیجانات بوده و دوام چندانی نخواهند داشت. بهطوریکه بعد از دوره کوتاه مدت شاهد بازگشت بازار به مدار مثبت خواهیم بود.
در سال ۹۲ شاهد چهار ریزش بزرگ در بازار بورس بودیم به طوری که می توان به اُفت ۲ هزار و ۳۸۸ واحدی معادل ۷۲/ ۲ درصدی شاخص پس از حباب قیمتها در دی ماه این سال اشاره کرد که دامنه تاثیر این موضوع آنچنان تاثیرش در بازار زیاد بود که ریزش بزرگ دیگری نیز در فروردین سال ۹۳ رقم زد، به گونهای که شاخص در فروردین ماه ۹۳ با کاهش ۰۷/ ۲ درصدی مواجه شد.
ریزش شاخص در سال ۹۲ دلایل مختلفی داشت که می توان به آنها اشاره کرد، این عوامل عبارت اند از:
۱: اجرای نامشخص فاز دوم هدفمندی یارانهها و ابهامات فراوان در خصوص تاثیرات اجرای آن بر صنایع؛ بنابراین ریسک ناشی از کاهش سودآوری شرکت ها، گریبان بخش اعظمی از بازار سرمایه را گرفت.
۲: افزایش نرخ سود سپرده بانکی باعث جا به جایی منابع مالی جامعه از بخش سرمایه گذاری به سمت سپردههای بانکی، تقاضای سهام را کاهش داد و در نتیجه شاخص را نزولی کرد.
۳: نامشخص بودن فرآیند حمایتی "صندوق حمایت و توسعه بازار سرمایه " یکی دیگر از عوامل بوده است؛ چون به رغم اینکه مجوز شورای عالی بورس برای راه اندازی صندوق با وعده ورود نقدینگی قابل توجهی صادر شده بود، اما به نظر میرسید که حمایت اصولی و موثر از بازار سرمایه توسط این صندوق صورت نگرفته و سیاستهای عملی و اقدامات به کار رفته در جهت حمایت از بازار سرمایه کاملاً موردی بوده است.
۴: ادعا میشود که تصمیم مجلس در واقعی کردن نرخ خوراک پتروشیمیها، به یکباره نرخ را ۵ برابر کرد و در نتیجه عامل مهمی بر جریان منفی شدن بازار بوده است.
آیا روند نزولی بازارسرمایه در سال ۹۹ همانند سال ۹۲ خواهد بود؟
وحید شقاقی کارشناس بازار سرمایه و مشاور وزیر اقتصاد و دارایی در گفتوگو با خبرنگار بورس باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص اینکه آیا بورس ۹۹ راه بورس ۹۲ را در پیش گرفته است؟ اظهار کرد: بازار سرمایه در سال ۹۲ با سال ۹۹ تفاوتهای زیر بنایی زیادی با یکدیگر دارند به گونهای که در سال ۹۲ و۹۳ بحث مذاکرات ایران و روی کار آمدن دولت یازدهم تازه به اوج خود رسیده بود و علاوه بر این هم دولت یازدهم به هر نحوی که بود میخواست قدرت خودش را تثبیت کند به طوری که معیار خودش را در جهت خاتمه دادن به تحریمها گذاشته بود.
او افزود: به همین دلیل عموم مردم گمان میکردند که با موفق شدن در مذاکرات، قیمت دلار کاهش پیدا میکند و مجموع این مسائل سبب شد که بورس ایران هم با روند نزولی مواجه شود، اما هنوز در سال ۹۹ چنین اتفاقاتی رخ نداده است به علت آنکه ما هنوز به انتخابات آمریکا نزدیک نشدهایم و فعلا مشخص نیست که چه کسانی قرار است نامزد انتخابات شوند.
شقاقی بیان کرد: هم اکنون از آنجایی که بحث روند دلار افزایشی شده است و هنوز بحثی در خصوص مذاکرات هستهای جدید وجود ندارد به همین دلیل به صراحت نمیتوان گفت که آیا دوباره اتفاقات سال ۹۲ رخ خواهد یا خیر، پس از مجموع همین مسائل میتوان نتیجه گرفت که مولفههای سال ۹۲ با ۹۹ بسیار تفاوت دارد.
او در خصوص تاثیر قیمت ارز بر بازار سرمایه گفت: تا زمانی که قیمت ارز افزایشی باشد قطع به یقین شاهد واکنشهای متفاوتی از بازار سرمایه خواهیم بود، یعنی اگر بازار سرمایه افزایشی باشد، بازار سرمایه هم افزایشی خواهد بود.
در پایان باید گفت اگرچه اکثر کارشناسان، از سرمایه گذاران میخواهند که هیجانی تصمیم نگیرند، اما فعلا جو هیجانی بر بازار سرمایه حاکم است و آرام شدن این جو، فقط در گرو خواست و اراده حقوقیهای بازار است.
تابناک